ΑΜΦΙΘΕΑ

ΑΜΦΙΘΕΑ
Νέα ονομασία του χωριού από την αμφιθεατρική θέση στην οποία βρίσκεται .Το παλιό όνομα του χωριού είναι Γίδες το οποίο σύμφωνα με την παράδοση δόθηκε από Τούρκο πασά ο οποίος εκεί είχε τα κοπάδια του. Αυτό δεν ισχύει, γιατί το όνομα ΓΙΔΕΣ υπάρχει στα πρώτα κατάστιχα των φορολογικών καταλόγων του τούρκικου κράτους το 1474 πράγμα που σημαίνει ότι το όνομα του χωριού υπήρχε επι ενετοκρατίας και δεν γνωρίζουμε πόσο παλαιότερα. 

ΤΑ ΟΝΟΜΑΤΑ ΚΑΤΟΙΚΩΝ ΤΟ 1474 ΚΑΘΩΣ ΚΑΙ ΟΙ ΦΟΡΟΙ ΠΟΥ ΠΛΗΡΩΝΑΝ

Ένα τούρκικο κατάστιχο αποτελούμενο από 164 σελίδες γραμμένο στην Αραβική και μεταγραμμένο στην Τουρκική από την Ευαγγελία Μπαλτά, περιλαμβάνει τους δήμους και τα χωριά της Εύβοιας με οικονομικά στοιχεία και ονόματα κατοίκων κατά το έτος της αλώσεως της νήσου (1474). 

Αμέσως μετά την απελευθέρωση αναφέρεται σαν Γίδαις με 5 οικογένειες. Πλούσιο και έφορο μέρος με πολλές καλλιέργειες.

ΑΝΘΗ ΚΑΝΑΡΗ

Ενα ανέκδοτο κείμενο της δασκάλας Ανθής Κανάρη που μας εστάλη απο τον Καθ. Παν. Πειραιώς κύριο Χρήστο Δουληγέρη τον οποίο καιευχαριστούμε πολύ:



Ὅλες οἱ μητέρες τοῦ χωριοῦ πού εἶχαν παιδιά στό σχολεῖο μέ ἀγάπησαν. Αὐτό τό ἀντιλαμβανόμουν ἀπό τόν τρόπο πού μέ χαιρετοῦσαν, ἀπό τόν τρόπο πού λέγαμε τήν καλημέρα καί τίς εὐχές μας στό σχόλασμα τῆς Ἐκκλησίας καί ἀπό τόν τρόπο πού μέ προσκαλοῦσαν στά σπίτια τους. Μέ συγκίνηση θά θυμᾶμαι τήν Μορφούλα Κατσανοῦ, τή Ζωή Ἠλία Ρωμάντζα, τή Γιούλα Καρατζᾶ-Πιτσούνη, τήν Τασούλα Λιάρου-Ρέπα. Μαζί τους στή ὕπαιθρο, στήν ἐθνική μας ὕπαιθρο μαζί μέ τ’ ἀγριο-λούλουδα καί τά πετεινά τοῦ οὐρανοῦ. Μαζί μέ τήν κυρα Κωνσταντίνα Περδίκη, τήν κυρά Βασίλω

Ο ΘΕΣΜΟΣ ΤΗΣ ΟΙΚΟΓΕΝΕΙΑΣ

Ο ΘΕΣΜΟΣ ΤΗΣ ΟΙΚΟΓΕΝΕΙΑΣ ΣΤΟ ΧΩΡΙΟ ΠΡΙΝ 70 ΧΡΟΝΙΑ (1930 – 1940)
Γίδες
Στο χωριό όλες σχεδόν οι οικογένειες ήταν πολύτεκνες, συνήθως με 5 παιδιά και πάνω. Τα παιδιά μάθαιναν τα πρώτα γράμματα στο σχολείο του χωριού. Ήταν δε τέτοια η επιθυμία των ντόπιων να μορφώσουν τα παιδιά, που κάποιος διέθεσε το σπίτι του δωρεάν για να στεγαστεί το σχολείο, έτσι ώστε να δεσμεύσει το κράτος να στείλει δάσκαλο. Εκτός από την βασική εκπαίδευση, τα παιδιά ήδη από ηλικία 6-7 ετών συμμετείχαν στις δουλειές, είτε ήταν αγροτικές είτε του νοικοκυριού.

ΠΑΡΑΓΩΓΗ ΚΑΙ ΤΡΟΠΟΣ ΖΩΗΣ ΣΤΟ ΧΩΡΙΟ ΑΜΦΙΘΕΑ Η οικονομική κατάσταση σε όλο το Χωριό ήταν σχεδόν η ίδια, αν και υπήρχαν εξαιρέσεις. Τα μετρητά ήταν σχεδόν ανύπαρκτα. Ορισμένες όμως εποχές ήταν περισσότερο παραγωγικές και αποδοτικές. Μερικές οικογένειες είχαν πλεόνασμα σιταριού, κριθαριού, ρεβιθιών και άλλων καρπών και με την πώλησή του πλεονάσματος εισέπρατταν χρήματα. Τα κύρια έσοδα προέρχονταν από την πώληση σταφυλιών, κρασιού, σιταριού, λαδιού, αχλαδιών και άλλων. Η γη της Αμφιθέας ήταν πολύ εύφορη, σε τέτοιο βαθμό που ενέπνευσε το ρητό: “Εδώ και Πεθαμένο να χώσεις θα φυτρώσει”. ΤΑ ΑΧΛΑΔΙΑ Το Χωριό κατά τη δεκαετία εκείνη είχε υπερπαραγωγή αχλαδιού εύγεστου και ευώδους της ποικιλίας «κοντούλα» ή «μοσχάτο» όπως το έλεγαν, επειδή μοσχοβολούσε. Τον Ιούλιο και για έναν περίπου μήνα οι αχλαδιές ήταν

ΑΜΦΙΘΕΑ – ΜΑΘΗΤΕΣ – ΑΓΡΟΤΟΠΑΙΔΑ – ΒΟΣΚΟΙ

Γράφει ο Αντώνης Αντωνίου
Τους τρεις μήνες του καλοκαιριού που τα Σχολεία ήταν κλειστά, οι μαθητές καταπιάνονταν με δουλειές που τους ανέθετε η οικογένεια. Κύρια εργασία τους ήταν τα οικόσιτα ζώα, όπως γίδες, προβατίνες, γαϊδούρια, άλογα, φοράδες, βόδια και αγελάδες. Το καλοκαίρι, πήγαιναν τα γιδοπρόβατα και τα γελάδια για βοσκή στις καλαμιές που είχαν μείνει από το θερισμό. Τον Ιούνιο και τον Ιούλιο, η βοσκή ήταν αρκετά πλούσια, όμως τον Αύγουστο και τον Σεπτέμβριο ήταν λειψή στα εξωχώραφα. Τον χειμώνα τα έβοσκαν στα δικά τους κτήματα και τα τάιζαν με σανό, βίκο, κριθάρι, βρωμάρι, άχυρο και καρπούς, όπως κουκιά, ρεβίθια και καλαμπόκι. Καθημερινή τους ασχολία ήταν να λύσουν τα ζώα από το στάβλο και να τα ποτίσουν στη Βρύση, στο Πηγάδι ή στο ποτάμι. Η δουλειά αυτή δεν ήταν εύκολη και χρειαζόταν ικανότητα, δύναμη και προσοχή. Τα ζώα δεν χόρταιναν και τα παιδιά φρόντιζαν να βρουν τόπους κατάλληλους για να βοσκήσουν τα κοπάδια. Συνήθως τα παιδιά σχημάτιζαν παρέες – αγόρια και κορίτσια – όταν πήγαιναν για βοσκή κι έσμιγαν τα ζώα τους σε κοπαδάκια και Βουκολιό. Πολλές φορές, οι μαθητές του δημοτικού μελετούσαν κατά τη διάρκεια της βοσκής ή – αν ήταν κορίτσια – έφερναν τα κεντήματά τους ή τη ρόκα τους κι έτσι εκμεταλλεύονταν τον όποιο λίγο ελεύθερο χρόνο. Σκορπίζονταν σε διάφορα σημεία, ανά ένα παιδί, για να περιορίζουν τα ζώα από φυγή και ζημιές. Οι φωνές αντιλαλούσαν σε πλαγιές και ρεματιές, συχνά από τραγούδια ή τροπάρια των αγοριών. Ο τόπος ήταν καλλιεργήσιμος για σιτηρά και άλλα ψυχανθή, αν και υπήρχαν ελάχιστα δέντρα. Οι περιοχές, στις οποίες σήμερα επικρατούν τα ελαιόδεντρα, εκείνη την εποχή ήταν βοσκοτόπια, γιατί πλεόναζαν τα οικόσιτα ζώα. Στο χωριό επέστρεφαν το βράδυ. Με τη δύση του ηλίου έφερναν τα ζώα στα σπίτια τους. Άλλα έμπαιναν στο χωριό από το δρόμο του Ανεμόμυλου, άλλα από τον Κάμπο, άλλα από τη Βρύση Κανάλη, άλλα από το Σταυρό, άλλα από τη Βαθιά-λάκα, άλλα από τη Ψηλή Ελιά και Κόκκινα, άλλα από τη Φραγκαλίνα, άλλα από τη Μπλαμάτση κι άλλα από τον Κατακλιδάρη. Με επίκεντρο το χωριό, υπήρχαν ακτινοειδείς αγροτόδρομοι. Πολλές φορές τα σταματούσανε στις εισόδους του Χωριού για να μην συναντηθούν όλα μαζί και συνωστιστούν
http://evia-blog.blogspot.com/

Ο ΑΓΙΟΣ ΝΙΚΟΛΑΟΣ

Εορτάζει στις 6 Δεκεμβρίου. Βρίσκεται σχεδόν ανατολικά του χωριού, απ’ όπου απέχει περίπου ένα χιλιόμετρο. Υπάρχει αγροτικός χωματόδρομος βατός και με αυτοκίνητο. Ακριβώς στην άκρη της Πλατείας του Χωριού στο Κάθετο σταυροδρόμι που διασχίζει τον Ασφαλτόδρομο Στενής – Αμφιθέας Πισώνα – Χαλκίδας. Ανατολικά μετά το Εκκλησάκι Αγίων Κων/νου και Ελένης και τα τρία σπίτια των Αντωνίου ή Αρβανίτη περνάει από τη Βρύση «Κουνέλι» και φθάνει στον Αη Νικόλα

ΟΙ ΜΥΛΟΙ ΤΗΣ ΑΜΦΙΘΕΑΣ

Στην περιοχή ΑΜΦΙΘΕΑΣ και στην Κοινότητά της υπάγονται και οι τέσσερις (4), τότε Υδρόμυλοι, οι αναφερόμενοι εκ των άνω προς τα κάτω με τη σειρά: Α)Ντόλια ή Ντόλη Β)«Καλαμπάκα» - Τζιγιάννη, στη θέση «ΜΠΛΑΜΑΤΣΗ» που ανήκε στους Κων/νου Τζιγιάννη κατά 2/4, Ευάγγελο

ΑΓΙΟΣ ΙΩΑΝΝΗΣ Ο ΘΕΟΛΟΓΟΣ

Η απόσταση από το Μονοπάτι είναι 1,5 χιλιόμετρο περίπου, με τα πόδια ή με ζώο. Υπάρχουν πολλές ανηφόρες και κατηφόρες. Βρίσκεται πλησίον του ασφαλτοδρόμου Στενής, Βούνων κι Αμφιθέας κατεβαίνοντας αριστερά περνώντας τους Βούνους στη στροφή. Μέχρι το Εξωκκλήσι υπάρχει ομαλή άσφαλτος για περίπου 500 μέτρα και η θέα είναι πανοραμική. Βρίσκεται πιο κάτω από το χωριό